D66 en CDA zetten eerste stap naar samenwerking in Den Haag, terwijl de klok tikt

Den Haag, maandag, 24 november 2025
Op 24 november 2025 starten D66 en CDA met cruciale gesprekken over een mogelijke coalitie. Met 26 en 18 zetels zijn ze samen de grootste kracht in een versnipperd landschap. De echte verrassing? Een oude formatietruc uit 2010 komt terug als redder in nood.

Eerste stap naar samenwerking

Op maandag 24 november 2025 zijn D66 en het CDA begonnen met exploratieve gesprekken over een mogelijke coalitie in Den Haag [1]. D66 behaalde 26 zetels bij de gemeenteraadsverkiezingen van oktober 2025, het CDA 18, waarmee ze samen de grootste kracht vormen in een versnipperd politiek landschap [1]. De gesprekken richten zich op beleidsterreinen als klimaat, onderwijs en democratische vernieuwing [3]. Fractievoorzitters Marjolein van der Meulen (D66) en Jeroen van der Vlist (CDA) leiden de onderhandelingen [2]. Van der Meulen noemde de sfeer ‘serieus en constructief’ [2]. Toch is er nog geen zicht op een akkoord: ‘We zijn op een goede weg, maar er zijn nog veel open vragen’, klonk het vanuit het CDA [2].

De oude truc van 2010 als redder?

Een mogelijke uitweg in de formatie is een idee uit 2010: een regeerakkoord met het recht op contraseign, waarmee een coalitiepartij initiatiefwetgeving op gevoelige thema’s kan blokkeren [3]. Die oplossing werd ooit voorgesteld door Herman Tjeenk Willink [3]. Nu komt het terug als redder in nood, vooral voor een denkbaar minderheidskabinet van D66, CDA en VVD [3]. GL-PvdA en JA21 zijn uitgesloten als partners, maar GL-PvdA zou mogelijk geen verzet bieden tegen strenger asielbeleid [3]. De VVD houdt vast aan haar campagneloof: geen kabinet dat de hypotheekrenteaftrek afschaft [3]. Een drie-partijencoalitie zou 26 + 18 + ? zetels tellen, maar het exacte aantal van de VVD is niet beschikbaar in de bronnen [alert! ‘ontbrekend aantal VVD-zetels’].

De klok tikt, en de druk stijgt

Formele formatiegesprekken waren gepland voor 25 november 2025, maar op 24 november was daar nog geen start van gemaakt [2]. De deadline is dus al in zicht. Informateur Sybrand Buma (CDA) gaat verder na het terugtreden van Hans Wijers (D66) wegens privéappjes [1]. Jetten (D66) noemde een formatie voor Kerstmis ‘ambitieus’ [1]. Met 45 zetels in de gemeenteraad is een meerderheid pas bij 23 [2]. D66 en CDA samen hebben 44 = 44 zetels – één tekort [2]. Zonder derde partij geen meerderheid. Mogelijke aanvullers zijn VVD of PvdA [2]. De druk is groot: ‘Dit is de allerlaatste kans voor de middenpartijen’, waarschuwde NRC [3]. Als ze nu niet samenwerken, dreigt electorale marginalisering – en een rechts-radicale machtsovername [3].
Bronnen: