Den Haag, donderdag, 30 oktober 2025
Na de verkiezingen van 29 oktober 2025 is de kabinetsformatie officieel van start gegaan. Politieke partijen verkennen nu mogelijke coalities. De uitkomst bepaalt wie premier wordt na Dick Schoof.
Het spel van Den Haag is begonnen: wie vormt het nieuwe kabinet?
Na de vervroegde Tweede Kamerverkiezingen van 29 oktober 2025 is de kabinetsformatie officieel van start gegaan in Den Haag [3]. De definitieve uitslag is nog niet bekend – die wordt pas op 7 november 2025 gepubliceerd door de Kiesraad [3]. Toch begon het politieke spel al direct na de verkiezingen. Vandaag, 30 oktober 2025, leidt Tweede Kamer-voorzitter Martin Bosma het overleg tussen de lijsttrekkers om de weg te effenen voor een nieuwe regering [3]. Het initiatief voor de formatie ligt sinds 2012 bij de Kamer zelf, niet bij de koning [3]. De komende dagen wordt een verkenner benoemd die gaat peilen welke coalities haalbaar zijn [3]. Marloes Lemsom, politiek verslaggever, benadrukt: ‘De verkenner kijkt welke coalitie de meeste kans van slagen heeft. Voor deze gesprekken bestaan geen vaste regels’ [3].
Wie zijn de spelers en wat staat op tafel?
Hoewel de exacte zetelsverdeling nog niet vaststaat, zijn verschillende partijen al in beeld als mogelijke coalitiepartners [1]. Onder andere PVV, GroenLinks, PvdA, D66, CDA, VVD, SP, BBB, BIJ1 en Volt Nederland zijn genomineerd als potentiële deelnemers aan formatiegesprekken [1][7]. De val van kabinet-Schoof op 3 juni 2025 – nadat de PVV uit de coalitie stapte over asielmaatregelen – zorgt voor een gespannen speelveld [3]. Partijen moeten nu niet alleen overeenstemming zien te bereiken over economie en klimaat, maar ook over gevoelige thema’s als migratie en sociale zekerheid [3][7]. Burgemeester Jan van Zanen van Den Haag benadrukte voor de verkiezingen al het belang van participatie: ‘Samen bepalen we zo hoe Nederland er de komende jaren uit zal zien’ [6].
Wat gebeurt er de komende weken?
Na het overleg van 30 oktober volgt de benoeming van een verkenner, die gesprekken voert met partijleiders [3]. Die verkent welke coalities een meerderheid kunnen vormen in de 150-zetels Kamer [1]. Pas na de beëdiging van de nieuwe Kamerleden op 12 november 2025 begint de formele formatieperiode [3]. Dan komt de informateur in beeld, gevolgd door de formateur – waarschijnlijk de toekomstige minister-president [3]. De controle op de wettigheid van de nieuwe Kamerleden vindt plaats op 11 november [3]. Wie er uiteindelijk Dick Schoof opvolgt, hangt af van wie de meeste steun kan verzamelen – en wie bereid is tot compromis [3]. Een snelle formatie is geen garantie, maar de regels zijn sinds de vorige keer aangepast om het proces te versnellen [2].
Bronnen:
- eenvandaag.avrotros.nl
- eenvandaag.avrotros.nl
- eenvandaag.avrotros.nl
- www.tweedekamer.nl
- www.tweedekamer.nl
- www.denhaag.nl
- voltnederland.org
- www.parlement.com