D66, CDA en VVD gaan zonder GroenLinks-PvdA en JA21 verder in formatiegesprekken.

Den Haag, maandag, 8 december 2025
D66, CDA en VVD starten komende week drietwintig gesprekken over een nieuw kabinet. GroenLinks-PvdA en JA21 worden vooralsnog niet betrokken. De kans op een minderheidskabinet groeit, terwijl de druk op informateur Buma stijgt om dinsdag een verslag in te leveren.

D66, CDA en VVD gaan alleen verder

D66, CDA en VVD gaan komende week in drietwintig gesprekken verder over de vorming van een nieuw kabinet. GroenLinks-PvdA en JA21 worden vooralsnog niet betrokken bij deze ronde, meldt RTL Nieuws op basis van ingewijden [1]. Ook ANP bevestigt dat de volgende stap in de formatie uitsluitend tussen deze drie partijen zal plaatsvinden [2]. De gesprekken volgen op een weekend van intensieve consultaties na een groepssessie op vrijdag 5 december, waarin informateur Sybrand Buma alle vijf belangrijkste partijen bij elkaar haalde [3]. Die ronde leverde geen doorbraak op, maar sindsdien is de steun voor een centrumcoalitie van D66, CDA en VVD gegroeid [1]. Of het uiteindelijk een minderheidskabinet wordt, is nog onduidelijk [1][2].

Struikelblokken en kritiek

Een meerderheidskabinet met D66, CDA, VVD en GroenLinks-PvdA is van tafel, omdat de VVD weigert met die linkse fusiepartij samen te werken [3][4]. Een optie met JA21 wordt door D66 afgewezen vanwege inhoudelijke verschillen en het gebrek aan meerderheid in de Eerste Kamer [3]. Rob Jetten (D66) noemde een dergelijk ‘net-niet-meerderheidskabinet’ geen optie [3]. Jesse Klaver van GroenLinks-PvdA reageert fel: hij ziet in de plannen van D66 en CDA het belonen van “de arrogantie van de macht” van de VVD [3][4]. Ook JA21 is niet enthousiast, al sluit leider Joost Eerdmans een gedoogrol niet uit, ondanks dat hij die “geen prettige variant” noemt [3][5].

Buma moet de knoop doorhakken

Informateur Sybrand Buma moet uiterlijk dinsdag 9 december zijn eindverslag indienen bij de Tweede Kamer [3][5]. Daarin zal staan of de gesprekken met D66, CDA en VVD moeten leiden tot een formeel formatieproces [1]. Maandag 8 december voerde Buma meerdere gesprekken, onder andere digitaal met D66, VVD en CDA, gevolgd door een fysiek overleg met hun fractievoorzitters [2][5]. De sfeer lijkt te zijn bedaard vergeleken met eerdere spanningen [1]. Woensdag 10 december wordt er in de Tweede Kamer over het verslag gedebatteerd [3]. De druk is groot: na weken vastlopende onderhandelingen is dit de eerste echte beweging in de formatie [1][2].
Bronnen: