D66 en CDA zetten de formatie een stap verder, ook al helen ze de combinatie niet op

Den Haag, dinsdag, 9 december 2025
Op 9 december 2025 startten D66 en CDA exploratieve gesprekken over een mogelijke coalitie. Ondanks winst in oktober blijft de sfeer zakelijk: ‘Ik hemel deze combinatie niet op’, geeft CDA-leider Bontenbal toe. Het gaat om pragmatisme, niet passie.

D66 en CDA zetten de formatie een stap verder, ook al helen ze de combinatie niet op

Op 9 december 2025 zijn D66 en het CDA verder gegaan met exploratieve gesprekken over een mogelijke coalitie in het kader van de kabinetsformatie na de Tweede Kamerverkiezingen van oktober 2025 [1]. Beide partijen behaalden een forse winst – D66 met 26 zetels, CDA met 18 – maar de samenwerking is meer uit noodzaak dan uit enthousiasme [1]. CDA-leider Henri Bontenbal gaf ronduit toe: ‘Ik hemel deze combinatie niet op’ [1]. Toch gaat het nu om pragmatisme, niet passie. De gesprekken vinden plaats in het Torentje in Den Haag en richten zich op beleidsaansluiting op onderwijs, klimaat en institutionele hervormingen [1]. Informateur Sybrand Buma benadrukt dat een meerderheidskabinet in beide Kamers de voorkeur heeft, maar die is er niet [1]. ‘Dan kom je uit bij een minderheidskabinet’, stelt hij [1].

VVD stapt mee in het proces, steun van GL-PvdA en JA21 is onzeker

Naast D66 en CDA is ook de VVD betrokken bij de verkenningen, samen goed voor 66 zetels in de Tweede Kamer [2]. Het drietal onderzoekt hoe een leefbaar minderheidskabinet kan functioneren, zonder dat andere partijen al hebben toegezegd mee te werken [2]. Mogelijke steun per beleidsthema van GroenLinks-PvdA of JA21 wordt overwogen, maar beide partijen houden zich op afstand [1]. Joost Eerdmans van JA21 stelt dat zijn partij ‘vroeg of laat’ onmisbaar is voor ‘centrumrechts beleid’ [1]. Jesse Klaver van GL-PvdA noemt een minderheidskabinet zonder overleg een ‘riskant experiment’ [1]. Rob Jetten van D66 benadrukt: ‘Je kunt niet eindeloos in een impasse blijven hangen’ [1].

Formele start al eerder, maar 9 december is cruciale volgende stap

Hoewel de officiële start van de exploratieve gesprekken tussen D66 en CDA volgens kabinetsformatie2025.nl al op 2 december 2025 was, toen informateur Buma beide fractievoorzitters ontving, wordt 9 december gezien als een concrete verdere stap in het proces [3]. Op 8 december overhandigde Buma zijn eindverslag aan de voorzitter van de Tweede Kamer, na gesprekken met meerdere partijen [3]. De komende dagen zijn cruciaal om te bepalen of het D66-CDA-VVD-drieluik een werkbaar beleidsprogramma kan formuleren dat buitenste steun kan vinden [1][3]. Zonder meerderheid in het parlement moet elk beleid apart worden onderbouwd – een ongebruikelijke, maar noodzakelijke aanpak in deze politieke impasse [1].
Bronnen: