De formatie zit muurvast en de klok tikt door.

Den Haag, vrijdag, 5 december 2025
De formatiegesprekken voor een nieuw kabinet zijn vastgelopen. Geen enkele partij wil compromissen sluiten, waardoor elke optie geblokkeerd is. Buma ziet geen werkbaar kabinet meer.

Vijfpartijenakkoord afgeketst, formatie in impasse

De kabinetsformatie is vastgelopen na de afwijzing van een vijfpartijenkabinet bestaande uit D66, CDA, VVD, GroenLinks-PvdA en JA21 [1]. Informateur Sybrand Buma stelde donderdag 4 december 2025 vast dat geen enkele meerderheids- of minderheidsvariant voldoende draagvlak heeft [2]. Elke mogelijke coalitie wordt door minstens één partij geblokkeerd: de VVD weigert samenwerking met GroenLinks-PvdA [3], terwijl D66 grote moeite heeft met JA21 [4]. Buma riep de partijleiders op om dit weekend inhoudelijk na te denken over compromissen, maar op vrijdag 5 december 2025 was nog geen doorbraak in zicht [1][2].

Minderheidskabinet? ‘Onverstandig’ en ‘arrogant’

Een minderheidskabinet van D66, CDA en VVD lijkt evenmin haalbaar. GroenLinks-PvdA-leider Jesse Klaver noemde die optie ‘onverstandig’ en ‘een beloning voor het blokkeren door de VVD’ [1]. Hij sprak van ‘de arrogantie van de macht’ en vroeg waarom de VVD afspraken zou willen maken in de Eerste Kamer zonder een kabinet te vormen [5]. JA21-leider Joost Eerdmans vond de minderheidsvariant ‘niet heel prettig’, omdat het suggereert dat zijn partij ‘niet goed genoeg’ is om mee te regeren [1]. Buma probeerde toch een gesprek te forceren op vrijdag 5 december, maar meldde dat er ‘geen werkbaar kabinet’ te vormen is [2][5].

Tijd dringt, deadline dinsdag

De druk neemt toe: Buma moet zijn eindadvies op 9 december 2025 indienen [4]. Als er geen doorbraak komt, dreigt een nieuwe fase in de formatie, mogelijk met kleinere partijen [4]. De positieve agenda van D66 en CDA, gepresenteerd op 2 december, gaf even hoop [6], maar bleek onvoldoende om de blokkades te doorbreken [1][5]. Partijleiders moeten nu kiezen: compromis of chaos. Maar tot nu toe blijven ze stokstijf staan, terwijl Nederland wacht op een nieuw kabinet [2][3].
Bronnen: