Eén zetel kan het hele kabinet bepalen.

Den Haag, vrijdag, 31 oktober 2025
De laatste restzetel na de verkiezingen kan net het verschil maken tussen een stabiele meerderheid en een patstelling in Den Haag.

Eén zetel kan het hele kabinet bepalen

De laatste restzetel na de verkiezingen kan net het verschil maken tussen een stabiele meerderheid en een patstelling in Den Haag. Met D66 en PVV beide op 26 zetels volgens de definitieve prognose, hangt de vraag wie uiteindelijk de grootste partij is af van het totale aantal geldige stemmen en de uitslag van de briefstemmen uit het buitenland [1]. Die ene zetel bepaalt niet alleen wie het initiatief krijgt in de formatie, maar ook welke coalities haalbaar zijn [2]. Een centrumrechtse coalitie van D66, VVD, CDA en JA21 komt op 75 zetels, één te weinig voor een meerderheid van 76 [3]. Of die zetel via een restzetel naar D66 of PVV gaat, kan dus doorslaggevend zijn voor wie aan tafel mag [1].

Geruchten over centrumrechtse coalitie, maar inhoudelijke kloof blijft groot

Er circuleren geruchten over een centrumrechtse coalitie, maar die blijven vooralsnog speculatief [4]. De VVD streeft ernaar, maar D66 ziet samenwerking met JA21 als een “hoofdpijndossier” vanwege grote verschillen op klimaat en migratie [3][5]. Politiek commentator Joost Vullings noemt het lastig: “Er zit inhoudelijk een enorm verschil op het gebied van Europa. En op migratie gaat JA21 ook een stuk verder” [4]. Ondertussen houdt de VVD vast aan haar weigering om met GroenLinks-PvdA te regeren, ondanks dat een “breed middenkabinet” met D66, VVD, CDA en GroenLinks-PvdA wel op 86 zetels zou uitkomen [3][5]. Die formatie is inhoudelijk denkbaar, maar politiek een brug te ver voor de VVD [2].

Definitieve uitslag nog niet bekend, spanning blijft

De uitslag is nog niet formeel vastgesteld door de Kiesraad [6]. De stemmen van Nederlanders in het buitenland, die in 2023 D66 2.800 stemmen meer opleverden dan de PVV, moeten nog worden geteld [6]. Zolang die niet binnen zijn, blijft de spanning: D66 heeft nu een voorsprong van 14.081 stemmen na het tellen van Venray, maar de restzetel kan alles veranderen [6]. De fractievoorzitters komen pas op 4 november bijeen om een verkenner aan te wijzen [2]. Tot die tijd is alles mogelijk – behalve een kabinet voor kerst. Dat idee, ooit hoopvol uitgesproken, lijkt nu een illusie [3].
Bronnen: