Den Haag, dinsdag, 2 december 2025
D66 en CDA presenteerden op 2 december 2025 een openingsbod voor een nieuw kabinet, gericht op wonen, migratie en defensie. Met slechts 44 zetels zoeken ze bondgenoten, terwijl het PVV het document afwijst en anderen nog twijfelen.
D66 en CDA steken een hand uit, maar de rest van Den Haag moet nog instemmen
D66 en CDA presenteerden op 2 december 2025 een tussentijds verslag tijdens de kabinetsformatie, getiteld ‘Samen aan de slag voor een sterker Nederland’ [1]. Het document, samengesteld na twee weken onderhandelingen, is geen akkoord maar een ‘uitgestoken hand’ naar andere partijen [1][3]. Met slechts 44 zetels komen ze ver tekort voor een meerderheid van 76 in de Tweede Kamer [1]. Het verslag richt zich op vijf pijlers: migratie, wonen, stikstof, defensie en economie [1][4]. Zo willen ze de hypotheekrenteaftrek afbouwen, meer aso-azc’s bouwen, en een kilometerheffing invoeren op basis van gebruik, tijd en plaats [5]. Ook stelt het voor om defensie-uitgaven buiten het begrotingstekort te houden, om sneller te kunnen investeren [2][5].
Reacties lopen uiteen, gesprekken volgen deze week
De reacties op het openingsbod zijn gemengd. PVV-leider Geert Wilders noemt het geen ‘uitgestoken hand, maar een dikke middelvinger naar Nederland’ [5]. VVD en JA21 zijn kritisch op het voorstel om de hypotheekrenteaftrek af te bouwen en defensie-uitgaven buiten de begroting te houden [2]. Toch ziet VVD-leider Dilan Yesilgöz ruimte voor gesprekken, al blijft ze de deur gesloten voor GroenLinks-PvdA [4][5]. Jesse Klaver noemt het voorstel ‘niet sociaal en groen genoeg’, maar ziet ‘voldoende aanknopingspunten’ voor onderhandelingen over een meerderheidskabinet [5]. Informateur Sybrand Buma zal de komende dagen alle fractievoorzitters spreken om te peilen of ze zich op hoofdlijnen kunnen vinden in het stuk [1][4]. De PVV is officieel uitgesloten van deelname [4].
Het tussentijds verslag verschijnt sneller dan gebruikelijk in eerdere formaties, waar beslissingen vaak tot het laatste moment werden uitgesteld [4]. Buma benadrukte dat het verslag bewust op hoofdlijnen is gehouden, met speelruimte voor andere partijen [1]. Er is nog geen volledige inhoudelijke afstemming over zorg, onderwijs en justitie — die komen ‘later aan bod’ [1]. Als er geen meerderheid ontstaat, groeit de kans op een minderheidskabinet, mogelijk onder leiding van de VVD met steun van JA21 en BBB [4]. Buma moet zijn eindverslag overleggen op 9 december 2025 [5]. De komende week wordt doorslaggevend: of Den Haag over de schaduw heen stapt, of in de loopgraven blijft [1][5].
Bronnen:
- www.nrc.nl
- www.rd.nl
- eydaily.nl
- www.headliner.nl
- www.destentor.nl