Boeren, politiek en stikstof: vandaag wordt de toekomst van de Nederlandse landbouw besproken.

Den Haag, woensdag, 19 november 2025
Informateur Sybrand Buma sprak met LTO, IPO en jonge boeren over een spoedwet voor stikstof tegen 1 juli 2026, om duizenden boeren juridische zekerheid te geven.

Spoedwet voor stikstof: boeren eisen actie vóór 1 juli 2026

Vandaag, woensdag 19 november 2025, sprak informateur Sybrand Buma met vertegenwoordigers van LTO Nederland, het Interprovinciaal Overleg (IPO) en het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK) over een spoedwet inzake stikstofbeleid. Die wet moet vóór 1 juli 2026 van kracht zijn om duizenden boeren juridische zekerheid te geven [1]. Zonder geldige vergunningen dreigt een groot deel van de agrarische sector stil te komen te liggen [2]. LTO-voorzitter Ger Koopmans dringt aan op een wetswijziging die stikstofbeleid baseert op uitstoot in plaats van neerslag en schade aan natuur, omdat boeren de locatie van stikstofdeeltjes niet kunnen beïnvloeden [2]. De tijd dringt: zonder spoedregeling blijft de vergunningverlening lamgelegd [1][2].

Politiek zoekt bruggen tussen landbouw en natuur

Ook D66-fractieleider Rob Jetten en CDA-fractieleider Henri Bontenbal waren aanwezig bij het overleg [1][2]. Hoewel beide partijen in het verleden verschillende standpunten innamen over stikstof, lijken de meningsverschillen nu overbrugbaar [3]. Beide partijen willen de uitstoot fors terugdringen én de vergunningverlening hervatten [3]. Maar waar het CDA zegt “we doen wat nodig is” en uitkoop als mogelijkheid ziet, benadrukt D66 dat uitkoop “niet als doel op zich” wordt gezien [3]. Later op de dag volgden gesprekken met natuurorganisaties en experts van Planbureau voor de Leefomgeving, WUR en Utrecht Universiteit [2][4]. Ook het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur werd betrokken [4].

Groene ruilverkaveling en grondbeleid op de toekomstagenda

Parallel aan de gesprekken presenteerden achterbannen van D66, CDA, VVD en GL-PvdA een gezamenlijke visie op de toekomst van de landbouw [5]. Ze pleiten voor kringlooplandbouw, vermindering van chemische middelen en meer plantaardig voedsel [5]. Belangrijk: strategisch grondbeleid met ‘groene’ ruilverkaveling, waarbij het Rijk de regie moet nemen [5]. Stoppende boeren zouden hun grond moeten kunnen verkopen aan verduurzamende collega’s, tegen een betaalbare prijs [5]. De haven van Rotterdam waarschuwde Buma eveneens voor de gevolgen van vastgelopen vergunningen en pleitte voor langjarig stabiel beleid [6]. Tijd voor besluiten: de formatie loopt, en de boeren wachten op duidelijkheid [GPT].
Bronnen: